ایمپلنت دندانی قطعه ای از فلز تیتانیوم می باشد که در استخوان فک قرار می گیرد و ریشه دندان را شبیه سازی می کند. ایمپلنت بهترین جایگزین برای دندان از دست رفته شما می باشد. از این قطعه بعنوان پایه ای جهت قراردادن یک یا چند واحد پروتز ثابت و یا پروتز متحرک استفاده می شود.
ایمپلنت دندانی چه مزایایی نسبت به پروتز های ثابت و متحرک عادی دارند؟
در درمان ایمپلنت مانند جایگزین کردن یک یاچند دندان بوسیله پروتز ثابت (بریج) نیاز به تراشیدن دندان های مجاور و سالم نیست. مانند پروتزهای متحرک دارای قلابها و گیره های فلزی نیست و تجمع غذایی اطراف این قلابها و زیر اسکلت پروتز متحرک را نخواهید داشت.
تحلیل لثه و استخوان ناشی از دست دادن دندان و استفاده طولانی مدت از پروتزهای متحرک رخ نخواهد داد و از پیری زود رس در صورت جلوگیری می شود.
ظاهر دندان جایگزین شده توسط ایمپلنت دندان تا حد زیادی شبیه دندان طبیعی بوده و شخص از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار است.
در هنگام غذا خوردن و صحبت کردن احساس بسیار خوبی خواهید داشت و ضعف ذاتی پروتزهای متحرک را در این موارد ندارد.
کاشت ایمپلنت دندان به چه صورت است ؟
کاشت ایمپلنت دندان تحت بی حسی موضعی و در یک جلسه در مدت زمان کوتاهی و با راحتی کامل انجام می گیرد. چنانچه نیاز به پیوند استخوان و بازسازی ناحیه بی دندانی باشد در این صورت زمان بیشتری صرف میشود و می تواند همراه با قرار دادن ایمپلنت دندان یا در یک مرحله جداگانه صورت گیرد.
در چه مواردی از ایمپلنت دندان استفاده می شود:
۱- فاصله بین دندانهای جلو در اثر از دست رفتن یک دندان بطوری که دندانهای مجاور آن طبیعی باشند.
۲- فاصله زیاد بین دندان ها در اثر از دست رفتن یک یا بیش از یک دندان بطوری که دندانهای مجاور آن طبیعی باشند.
۳- زمانی که یک یا بیش از یک دندان از انتهای هر قوس دندانی از دست رفته باشد و تنها یک سمت، دندان طبیعی باشد.
۴- زمانی که کلیه دندانهای یک یا هر دو فک از دست رفته باشد
دستورات قبل از ایمپلنت دندان :
شب قبل از ایمپلنت دندان حتما خواب راحتی داشته باشید که در این صورت اضطراب و استرس کمتری خواهید داشت.
قبل از جراحی غذای ساده و کم حجمی میل نمایید
داروهایی که بطور معمول استفاده می کردید طبق دستور دندانپزشک مصرف نمایید.
بهداشت دهان کامل که شامل مسواک ، نخ دندان ، دهانشویه است قبل از ایمپلنت دندان رعایت شود
حضور یک نفر همراه با بیمار الزامی است.
دستورات بعد از ایمپلنت دندان :
پس از ایمپلنت دندان استراحت کامل الزامی است
پس از ایمپلنت دندان یک بسته یخ در اختیار بیمار قرار داده می شود که باید به مدت ۲ ساعت بر روی ناحیه جراحی قرار داده شود (ده دقیقه گذاشته ،ده دقیقه برداشته شود ).
داروهای تجویز شده را حتما سر موقع مصرف نمایید
تا ۲۴ ساعت از مصرف غذا و نوشیدنی های گرم خودداری نمایید.
حداقل تا دو هفته پس از ایمپلنت دندان از کشیدن سیگار خودداری شود.
ایمپلنت دندانی پین های باریکی هستند که از تیتانیوم خالص سازگار ساخته شده که درون استخوان فک گذاشته می شود.
دندان متحرک، قابل اتصال به این ایمپلنت ها هستند. حدود ۳ تا ۶ ماه زمان لازم برای رشد و ترمیم استخوان اطراف ایمپلنت دندانی است.
هنگام انتخاب ایمپلنت دندان میزان استخوان در دسترس، میزان استحکام استخوان و زمان گذاشتن ایمپلنت در نظر گرفته می شود. اگر استخوان کافی برای گذاشتن ایمپلنت در دسترس نباشد می توان در شرایط خاص مقداری استخوان برگرفته از نقاط دیگر پیوند زد.همچنین بر حسب میزان سختی استخوان انواع پیچ دار و بدون پیچ ایمپلنت دندان انتخاب می شود. ایمپلنت می تواند بلافاصله پس از از دست رفتن دندان و کشیدن آن یا پس از زمان طولانی ترمیم، جایگزین شود. شکل ایمپلنت دندان مانند ریشه دندان طبیعی است. پس از از دست رفتن دندان در صورت عدم جایگزینی سریع با ایمپلنت دندان امکان تحلیل استخوان و کاهش توانایی جویدن و کج شدن دندانهای کناری است. اگر گذاشتن با تاخیر ایمپلنت دندان پیشنهاد می شود ایمپلنت های کوچکتر و استوانه ای به دلیل در دسترس بودن استخوان کمتر استفاده می شود.
مکان گذاشتن ایمپلنت دندانی و نوع سیستم مناسب تنها بوسیله معاینه ای که دندانپزشک انجام میدهد با در نظر گرفتن سایر شرایط قابل بیان است. میزان حجم و دانسیته استخوان فک، تعداد و موقعیت و استحکام دندانهای طبیعی فرد، شرایط لثه، شرایط و تعداد دندانهای فک مقابل از عوامل مهم حین معاینه است.
فلز تیتانیوم از فلزات Non-Precious محسوب میشود و هزینه بالای آن بدلیل مراحل متعدد تولید میباشد از طرف دیگر بعضی از این مراحل دست ساز بوده و هنوز مکانیزه نشده.
برای کاشت دندان ابتدا باید فلز تیتانوم توسط حرارت دیدن به گرید مورد نظر رسیده باشد و یا آلیاژ آن تهیه شود بعد از آن مفتول هایی با قطر های لازم ساخته میشود این قطر ها به اندازه قطر ایمپلنت هایی است که باید تولید شود.
بعد از این مرحله مفتول ساخته شده به طول های مورد نظر تقسیم میشود که این اندازه ایمپلنت دندانی را تعیین میکند.
از این قسمت به بعد هزینه تولید بالا میرود زیرا قطعات برش خورده باید تک تک به ماشین CNC وصل شده و سطح خارجی و داخلی آن تراشیده شود هر چه گرید تیتانیوم سخت تر باشد میزان فرسودگی فرزهای الماسی بیشتر خواهد بود و در نتیجه باید زودتر تعویض شوند. عدم تعویض فرزهای ماشین تراش باعث میشود رزوه های ایمپلنت دندانی چه در داخل و چه در خارج آن دقت لازم را نداشته باشد.
حالا باید ایمپلنت ها سند بلاست شوند برای اینکار از اکسید آلومینیوم استفاده میشود برای کیفیت بهتر پودر مصرف شده از یک سو وارد مخزن سند بلاست شده و توسط ساکشن بعد از عملیات از سوی دیگر خارج میشود و هرگز نباید این پودر ریسایکل شود کمپانی هایی که این کار را انجام میدهند حتما تاثیر منفی آنرا در کیفیت سند بلاستت نشان میبینند.
بعد ازسند بلاستینگ تیتانیوم برای اسید شویی ارسال میشود. دراینجا برای اینکه داخل فیکسچر آسیب نبیند باید سطح داخلی آن توسط تفلون پوشانده شود انجام این مرحله مستلزم صرف وقت و هزینه زیاد میباشد. پس از اسید شویی ایمپلنت دندانی شسته میشود و برای بسته بندی ارسال میشوند بسته بندی هم از مراحل پر هزینه ایمپلنت دندانی محسوب می شود. پس از بسته بندی اولیه ایمپلنت دندانی برای استریل کردن با اشعه گاما ارسال میشود و سپس جهت بسته بندی نهایی و شماره سریال گذاری وارد آخرین مرحله تولید میشوند.
ایمپلنت ها باید سند بلاست شوند تا سطح جانبی آن بزرگتر شود عمل سند بلاست تا ۴۰۰ برابر سطح جانبی ایمپلنت را بزرگتر می کند و بنابراین تماس ایمپلنت دندانی و استخوان ۴۰۰ برابر بیشتر میشود تشکیل استخوان در خلل و فرج ایمپلنت دندانی باعث میشود که ایمپلنت دندانی به استخوان جوش بخورد که به این پدیده استواینتگریشن گفته میشود درست مثل چسبیدن کامپوزیت به مینای دندان.
در استواینتگریشن پیوند شیمیایی بین تیتانیوم و استخوان وجود ندارد و اتصال فقط فیزیکی میباشد و این درگیری به اندازه ای زیاد است که تیتانیوم به استخوان کاملا جوش خورده به نظر میرسد طوری که بعد از زمان استواینتگریشن حدود ۴۰۰ نیوتن نیرو لازم است تا ایمپلنت دندانی از استخوان جدا شود.
SLA یک روش قدیمی برای سند بلاست کردن ایمپلنت است که امروزه هم همین روش انجام میشود حرف S برای sand blast حرف L برای large grit به معنای دانه های درشت سند بلاست و حرف A برای واژه acid wash بکار رفته است بطور مختصر یعنی اینکه پس از تراشیده شدن ایمپلنت در ماشین CNC باید سند بلاست شود و سپس با اسید شستشو شود تا موادی که روی ایمپلنت مانده شسته شوند.
RBM این واژه بر گرفته از resorbable blast media به معنای اینکه عمل سند بلاست در محیطی گرم و تحت فشار انجام میشود که که این امر باعث شدت کار می شود و همینطور بقایای کمتری از ماده سند بلاست بر روی ایمپلنت بجا میماند.
مطالعات بلند مدت وتحقیقات علمی فراوان نشان داده انددر صورتی که کیفیت و میزان استخوانی که ایمپلنت ها در آن قرار می گیرندمناسب بوده ومراحل جراحی وپروتز توسط دندانپزشک مجرب و دوره دیده به درستی انجام گرددوبیمار دستورات بهداشت دهان ومراقبت های دوره ای را رعایت کند دوام تا آخر عمر را می توان برای آنها در نظر گرفت.
در برخی از موارد کار ایمپلنت دندان به صورت تیمی انجام می شود .بدین معنی که جراحی ایمپلنت توسط جراح لثه ویا جراح فک وصورت و مراحل پروتزی توسط دندانپزشک و یا متخصص پروتز انجام می گردد.در مواردی نیز دندانپزشکی که دورة جراحی و پروتز ایمپلنت دندان هر دو را گذرانده به تنهائی اقدام به قراردادن ایمپلنتها و پروتز آنها می کند.در هر حال برای انتخاب پزشک مناسب به میزان تجربه های قبلی وی با ایمپلنت ها دقت کافی مبذول نمائید.
جراحی ایمپلنت به طور معمول در مطب وبا بی حسی موضعی انجام می شودومانند سایر عمل های دندانپزشکی پس از بی حس شدن هیچ دردی ندارد.
مشابه هر عمل جراحی دهان پس از عمل ممکن است درجاتی از ناخوشی ودرد وجود داشته باشد.با استفاده از داروهای تجویزی مشکل خاصی وجود نخواهد داشت.
برای آگاهی از مناسب بودن جراحی کاشت دندان باید به دندانپزشک مراجعه نمود تا ایشان پس از معاینه کامل و بررسی استخوان باقیمانده و وضعیت کلی دندانها در اطراف ناحیه مورد نظر تعیین کنند که آیا امکان کاشت دندان وجود دارد یا خیر. حجم استخوان فک از آن رو مهم است که باید استخوان کافی برای نگهداشتن ایمپلنت وجود داشتهه باشد. در هر حال حتی اگر استخوان تحلیل رفته باشد نیز با استفاده از روشهای تخصصی پیوند و بازسازی استخوان میتوان کاشت دندان را با موفقیت انجام داد.
ایمپلنت های دندانی میتواند پایه یا نگهدارنده ترمیمهای مختلفی باشد:
جراحی کاشت دندان معمولاً تحت بیحسی موضعی انجام میشود و بیمار در طول عمل کاملاً راحت است و فقط لرزش خفیفی را هنگام آماده کردن محل ورود ایمپلنت در استخوان حس میکند که به خوبی قابل تحمل است. از آنجایی که پس از جراحی با حداقل تهاجم ایمپلنت زخم بازی در دهان باقی نمیماند، ناراحتی پس از عمل نیز جزیی و ناچیز است.
جوش خوردن ایمپلنت تکدندانی به استخوان معمولاً دو تا چهار ماه زمان میبرد و پس از این مدت روکش روی ایمپلنت قرار داده میشود. طول دوران التیام و جوش خوردن به تراکم استخوان در ناحیهی دندان از دسترفته بستگی دارد، هر چه تراکم استخوان بیشتر باشد، یکی شدن ایمپلنت و استخوان سریعتر انجام میشود. دندانپزشک پس از جوش خوردن ایمپلنت به استخوان روکش برای روی ایمپلنت تهیه میکند تا دندان کاشته شده شکل و عملکردی همانند دندان طبیعی داشته باشد.
ایمپلنت در بعضی موارد داخل استخوان قرار داده و با بافت لثه پوشانده میشود، سپس اجازه داده میشود تا جوش خوردن ایمپلنت به استخوان انجام شود. پوشش روی ایمپلنت در مرحله دوم این عمل دو مرحلهای برداشته میشود و اتصال دهنده کوچکی به نام اباتمنت به ایمپلنت متصل میشود. بلافاصله یا مدتی پس از آن که بافت لثه اطراف اباتمنت را فراگرفت و زخم التیام یافت، روکش به اباتمنت متصل میشود. اما در روش یک مرحلهای روی ایمپلنت پوشانده نمیشود و نوک آن اندکی از بافت لثه بیرون میزند. هر دو روش مزایا و موارد منع کاربرد خاص خود را دارند.
بیمار پنج تا هفت روز پس از جراحی باید فقط غذاهای نرم میل کند. اگر روکش موقت روی ایمپلنت وجود داشته باشد، باید آن را نیز مانند دندانهای طبیعی به دقت تمیز کرد تا فرایند التیام و جوشخوردن ایمپلنت به بهترین شکل انجام شود.
کوتاهی در مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به پس زدن ایمپلنت میانجامد. رعایت نکردن بهداشت و تمیز نکردن ایمپلنت و اطراف آن بروز عفونت را در پی خواهد داشت. سیگار کشیدن نیز احتمال پس زدن ایمپلنت را افزایش میدهد، بنابراین بیمار باید سیگار را پس از جراحی ایمپلنت دندانی ترک کند.
طی ۱۲ ساعت اولیه نوشیدنی و غذای داغ استفاده نشود.
نوشیدنی فقط سرد میل شود، رژیم غذایی نرم، سبک و سرد،
محل جراحی را تا ۱۲ ساعت پس از عمل بطور متناوب با پک یخ خنک کند.
ممکن است کمی تراوش خونابه داشته باشد، در این صورت یک تکه گاز استریل را در محل قرار داده و بمدت بیست دقیقه رو ی آن فشار دهید. چنانچه خونابه ادامه داشت با ما تماس بگیرید.
به هیچ وجه مشروبات الکلی مصرف ننمائید و سیگار نکشید.
دهان را شستشو ندهید، تف ننمائید و فقط در صورت نیاز آب دهان را بیرون بریزید.
جهت کنترل و مراقبت ناحیه جراحی و ایمپلنت (ها)، ویزیت های دوره ای برای شما گذاشته می شود.به منظور بهره گیری کاملتر از نتایح درمانی خود به انجام این معاینات دورهای مقید باشید. اولین ویزیت شما روز بعد از ایمپلنت می باشد.
مراقبت های روزهای بعد تا یک هفته:
رژیم غذایی نرم و سبک استفاده شود.
مسواک زدن (با احتیاط) و شستشوی دهان بعد از هر غذا و در فاصله غذاها هر چه ممکن باشد بیشتر (برای شستشو یک قاشق نمک در یک لیوان آب گرم حل کرده بکار ببرید). هنگام مسواک زدن مراقب بخیه ها باشید تا آسیب نبینند
در صورت تجویز دهان شوی کلروهگزیدین ، اول مسواک زده، سپس دهان خود را با آب نمک رقیق و گرم شستشو داده و سپس دهان شوی ضد عفونی کننده را به بمدت نیم دقیقه داخل دهان غرغره نموده و بمدت نیم ساعت نوشیدنی یا غذا میل نکنید.
بعد از جراحی خیلی وسیع پروتز متحرک کامل خود را تا شش هفته استفاده نکنید.
سیگار استفاده نشود.
چنانچه از بخیه های قابل جذب برای شما استفاده نشده باشد، برای خارج کردن بخیه ها ۷ تا ۱۰ روز بعد مراجعه نمایید.
مراقبت های برای دو تا شش هفته بعد:
بهداشت دهان رعایت شود، توجه داشته باشید استفاده مرتب و منظم دهان شوی از روز بعد از جراحی می بایست برای همیشه بخشی از فرهنگ بهداشتی دهان و دندان شما گردد. این نکته بخصوص در ایمپلنت های یک مرحله ای که پیچ پوشاننده خارج از لثه قرار دارد بسیار حائز اهمیت می باشد.
به هیچ وجه سیگار استفاده نشود.
بیمار پروتز موقت خود را بعد از هر غذا تمیز کند.
استفاده از پروتزهای متحرک منوط به انجام اصلاحاتی بر روی آنها و کاربرد پوشاننده نرم (Soft Liner) یا اصلاح کننده های بافتی (Tissue Conditioner) در داخل آنها می باشد. انجام این تمهیدات به منظور وارد نشدن فشار بر روی ایمپلنت ها می باشد.
قبل از تحویل دادن پروتز نهایی غذاهای حاوی مواد زیر توصیه می گردد:
مایعات، سیب زمینی پخته ،تخم مرغ پخته، برنج ، گوشت چرخ کرده، ماکارونی،پاستا، انواع ماهی، نان نرم
غذاهای حاوی مواد زیر ممنوع می باشد:
ته دیگ، گوشت سفت (مثال: گوساله)، نان بربری، نان سنگک، آجیل، آدامس.
می توان سبزیجات و میوه جات را خرد یا رنده کرد و با احتیاط مصرف نمود.
در صورت فشار زیاد روکش موقت کنده می شود یا می شکند و یا ایمپلنت به استخوان متصل نمی شود.
چنانچه پیچ شکل دهنده لثه که در جراحی ایمپلنت های یک مرحله ای بر روی فیکسچر بسته می شود و در واقع قسمت خارج لثه ای ایمپلنت محسوب می شود شل گردید، سریعأ به مطب مراجعه فرمائید.
قابل توجه بیمارانی که بعد از ایمپلنت عازم سفر هستند و یا به نحوی با ما در تماس نمی توانند باشند: چنانچه پیچ شکل دهنده لثه یا اباتمنت هیلینگ شل و خارج گردید بهیچوجه نگران نشوید، فقط ناحیه را تمیز و بهداشتی حفظ نمائید تا لثه ترمیم یابد. هنگام عزیمت و مراجعه پیچ شکل دهنده لثه مجدد برای شما بسته می شود ( دو هفته قبل از شروع مرحله پروتز و قالبگیری).
همانطور که پس از شکستگی استخوان، قطعات استخوان را بهم متصل می کنند ( گچ می گیرند) و به بیمار می گویند که ناحیه تحت هیچ فشاری قرار نگیرد. همین نکته اساسی را در کاشت ایمپلنت باید مراعات گردد.
روند ترمیم بدون وقفه در صورتی که ایمپلنت و استخوان جابجا نشود و ایمپلنت تحت فشار قرار نگیرد امکان پذیر است. بطور متوسط دوره ترمیم در فک پایین دو تا سه ماه,در فک بالا سه تا چهارماه و اگر استخوان بازسازی شده باشد شش تا هشت ماه زمان نیاز دارد.
جدول زمانی معاینات دوره ای:
از زمان جراحی ایمپلنت معایناتی برای بیمار در نظر گرفته میشود که می بایست آنها را رعایت کند. زمان انجام این معاینات به شرح ذیل است:
رادیوگرافیهای کنترل که بسیار مهم میباشند،در هفته اول، ماه اول، ماه ششم و سپس سالی یکبار گرفته میشوند و نقش مهمی در تشخیص به موقع مشکلات احتمالی و رفع انها دارند.
باز کردن مجدد محل ایمپلنت در ایمپلنت های دو مرحله ای:
بعد از گذشتن از دوره ترمیم، ایمپلنت تحت بی حسی توسط یک برش کوچک یا پانچ لثه به محیط دهان آشکار شده و پیچ پوشاننده باز شده و قطه برون فکی ایمپلنت یا پیچ شکل دهنده لثه بسته می شود تا لثه دور آن کاملا فرم گیرد. این مرحله معمولأ سه هفته قبل از شروع ساخت پروتز انجام می گیرد.
سیگار استفاده نشود.
لثه و پیچ فرم دهنده لثه را تمیز کند.
بعد ازدو تا سه هفته مراحل ساخت پروتز شروع می گردد.